Haute couture, prêt-à-porter, bespoke i made-to-measure – czy wiesz, co dokładnie znaczą te pojęcia?

W świecie mody pojęć takich, jak haute couture, prêt-à-porter, bespoke i made-to-measure używa się często. Oznaczają one zupełnie coś innego i pomyślałam, że warto by było wytłumaczyć subtelne różnice. To moje przywiązanie do detalu i dokładność biorą tutaj górę. Po prostu lubię, gdy rzeczy są poukładane, a w kwestii mody występują często istotne, acz niezbyt widoczne różnice.

Nie jest to typowa lekcja języka obcego, a wręcz przeciwnie, solidna porcja wiedzy, chociaż nie obejdzie się bez zajrzenia do słownika.

[Wpis, gdzie przedstawiam zgrabne tłumaczenie pojęć związanych w projektowaniem i produkcją odzieży znajdziesz natomiast tutaj: Odzieżowy słownik angielsko-polski]

Pojęcia, które chcę poruszyć w tym temacie są związane z podziałem produkcji mody na różne segmenty rynku i co za tym automatycznie idzie – klienta. Zacznijmy wobec tego od pierwszego pojęcia.

Haute couture

Haute couture to po francusku „wysokie krawiectwo”, a ponieważ to po francusku, to nawet trudno to poprawnie wymówić. Brzmi to mniej więcej tak [ot kotjuu]. Jeśli chcesz usłyszeć odpowiednią wymowę, to polecam skorzystać z Tłumacza Google i kliknięcia ikonkę z wymową.

Haute couture to krawiectwo luksusowe, które narodziło się we Francji. Zakłada skomplikowane projekty, które powstają z najdroższych i najbardziej ekskluzywnych materiałów, a do tego często wykańczane i szyte są ręcznie. Ile kosztuje tak luksusowy projekt? Mówi się, że jeśli klient pyta o cenę, to znaczy, że nie stać go tak naprawdę na modę z półki haute couture (prosty produkt może kosztować od 40 tys. EUR).

wnętrze atelier – źródło: pinterest.com

Aby używać takiego określenia do swoich produktów dom mody musi spełniać bardzo rygorystyczne wymagania postawione przez stowarzyszenie zrzeszające takich kreatorów.

Aby zostać marką z segmentu haute couture należy spełnić wiele warunków:

  • tworzyć projekty na zamówienie dla indywidualnego klienta, co zakłada przynajmniej kilka przymiarek,
  • tworzyć w pracowni zlokalizowanej w Paryżu,
  • posiadać minimum 20 pracowników zatrudnionych na pełen etat,
  • organizować przynajmniej dwa pokazy różnych kolekcji w roku (wiosna/lato i jesień/zima),
  • każda z kolekcji musi składać się co najmniej z 50 kreacji w wersjach zarówno na dzień jak i na wieczór.
manekin z projektem Marchesa – źródło: www.vogue.com

Listę aktualnych marek, które należą do twórców haute couture można znaleźć m.in. w Wikipedii. Na oficjalnej stronie La Fédération de la Haute Couture et de la Mode, która przyznaje tytuł haute couture trudno doszukać się takiej listy.

Kreatorzy haute couture prezentują swoje kolekcje na Fashion Week Haute Couture w Paryżu.

Prêt-à-porter

Prêt-à-porter to po francusku „gotowe do noszenia”. Używa się również innego sformułowania ready-to-wear, które pochodzi z języka angielskiego. Oznacza dokładnie to samo. Znowu skorzystam z Tłumacza Google, żeby usłyszeć, jak poprawnie wymówić te nazwę po francusku. Brzmi to mniej więcej tak [phet-e-pohtee].

Ta oferta jest dostępna w sklepach, nie jest tworzona pod indywidualnego klienta. Tutaj działają wszelkie prawa produkcji seryjnej. Odzież dostępna jest w wybranych rozmiarach, na sylwetkę typowego klienta marki. Wykorzystuje się materiały gorszej jakości, a projekty są mniej skomplikowane. Przy opracowywaniu modelu korzysta się ze standardowych szablonów odzieżowych. Producenci wykonują ubrania przy pomocy standardowych maszyn w ilościach hurtowych. Dzięki temu na koniec otrzymuje się produkt, który z jednej strony wyróżnia się na rynku, ale jego cena jest dużo przystępniejsza.

Kolekcje, które możemy obejrzeć na pokazach Fashion Week na całym świecie, to właśnie kolekcje prêt-à-porter. Na wybiegu mogą być one trochę podrasowane, bardziej ekstrawaganckie, przez to mieć charakter bardziej „pokazowy”. Kolekcje, które trafią do sklepów będą na pewno bardziej komercyjne (czytaj: stonowane), ale ściśle związane z tymi prezentowanymi na pokazach mody.

Made-to-measure i bespoke

Ostatnie dwa pojęcia będę omawiać jednocześnie, gdyż są one zbliżone, ale jednak subtelnie inne. Made-to-measure, z angielskiego znaczy „zrobiony na miarę”. Oznacza to, że mamy do czynienia z projektem uszytym przez krawca zgodnie z wymiarami klienta. Jeśli sprawdzimy, co znaczy bespoke z angielskiego, to również znaczy „zrobiony na zamówienie”. Czyli także w tym przypadku mamy do czynienia z produktem uszytym przez krawca zgodnie z wymiarami klienta. To gdzie jest ta subtelna różnica?

Made-to-measure zakłada przygotowanie projektu w oparciu o wymiary klienta, ale praca zaczyna się od pewnej wystandaryzowanej bazy. Mamy już gotowe szablony, które tylko w części przystosowywane są do wymiarów klienta. Ubiór leży lepiej niż typowy standardowy ze sklepu, ale przy opracowywaniu tej odzieży w dalszym ciągu ważny jest stosunek czasu, ceny i jakości.

elementy do zdobienia – źródło: www.atelierdurenard.com

Bespoke jest opcją tworzenia odzieży od samego początku. Klient ma całkowity wpływ na dobór materiałów, projektu, detali, wykończeń. W oparciu o indywidualne wymiary klienta powstają szablony odzieżowe. Miara, czyli samo zdejmowanie z klienta wszystkich potrzebnych wymiarów do wyrysowania siatek konstrukcyjnych i modelowania, może trwać nawet 30 minut i zawierać ponad 20 różnych wymiarów. Konieczne są liczne przymiarki, aby dostosować finalny projekt do sylwetki klienta. Tutaj liczy się przede wszystkim warsztat, niektóre elementy wykonywane są ręcznie, precyzyjnie. Dzięki temu ubranie zachowują swoją indywidualną miękkość, dopasowanie, układalność. Takie niuanse dostrzegają już tylko wybrani, świadomi klienci. Tajemnica wykańczania poszczególnych elementów odzieży jest związana z wieloletnim doświadczeniem krawców i wiedzą przekazywaną często z pokolenia na pokolenie.

proces szycia garnituru – źródło: www.thebespokedudes.com

Podsumowanie

Podsumowując wymienię poniżej najważniejsze cechy poszczególnych segmentów produkcji odzieży.

haute couture

  •  tytuł związany z przynależnością do organizacji
  •  restrykcyjne warunki, które trzeba spełnić
  •  projekty dla klienta indywidualnego
  •  wielokrotne przymiarki
  •  szablony odzieżowe tworzone indywidualnie według wymiarów klienta
  •  dużo ręcznej pracy
  •  długi czas przygotowania projektu

prêt-à-porter

  •  projekty dla typowej sylwetki klienta
  •  szablony odzieżowe wystandaryzowane
  •  masowa produkcja
  •  dostępne od razu (w sklepie)

made-to-measure

  •  projekty dla klienta indywidualnego
  •  standardowe szablony odzieżowe zmienione według wymiarów klienta
  •  przymiarki w trakcie pracy
  •  produkcja maszynowa
  •  średni czas oczekiwania

bespoke

  •  projekty dla klienta indywidualnego
  •  wielokrotne przymiarki
  •  szablony odzieżowe tworzone indywidualnie według wymiarów klienta
  •  produkcja ręczna i maszynowa
  •  długi czas przygotowania projektu
  •  doświadczeni krawcy

Mam nadzieję, że teraz jasne są już różnice w opisanych przeze mnie pojęciach. Każdy będzie mógł świadomie zdecydować się na segment rynku i nie dziwić się, z czego wynika cena, jaką trzeba zapłacić za realizację projektu.

A Ty, jakie masz własne doświadczenia w szyciu indywidualnym? Za co warto Twoim zdaniem zapłacić?

Obrazki (w kolejności występowania): www.thespruce.com, pinterest.com, vogue.com, www.atelierdurenard.com, www.thebespokedudes.com